از جمله احادیثی که فضیلت امام علی علیه السلام را ثابت می کند، حدیث «سدّ الأبواب» است، این حدیث علاوه بر کتب شیعیان در کتب معروف اهل سنت هم وارد شده است.

قبل از پرداختن به این روایت مشهور، کمی درباره واقعه حدیث «سدّ الأبواب» توضیح می دهیم.

پیامبر اكرم صلی الله علیه و آله بعد از این که به مدینه هجرت کردند، اقدام به ساخت مسجدی کردند.

مهاجرانی كه از مكه به مدینه منوره هجرت می کردند و فاقد مسكن بودند، همین مسجد را خوابگاه خویش قرار دادند.

اما پس از مدتی پیامبر صلی الله علیه و آله آنان را از خوابیدن و بیتوته كردن در مسجد بازداشتند.

مهاجران بعد از این جریان، خانه هایی در اطراف مسجد ساختند ولی هر كدام از آنان، دری به مسجد گشودند.

از این وضعیت، مدت چندانی نگذشته بود كه جبرئیل امین بر رسول خدا صلی الله علیه و آله فرود آمد و به آن حضرت وحی كرد كه خداوند سبحان می خواهد مسجد پاك و نظیف بماند و رفت و آمد مسلمانان در آن، در حال پاكی و طهارت باشد، بدین جهت تمام درهایی كه به آن گشوده شده است باید بسته شوند، جز در خانه علی علیه السلام كه از این امر استثناست.

اما سند این حدیث در کتب معروف اهل سنت :

پیامبر خدا صلى اللَّه علیه وآله‏ در ضمن سخنى فرمود:

سدّوا الأبواب إلّاباب علی؛

تمام درها- جز در خانه على- را ببندید.(۱)

رسول خدا صلى اللَّه علیه وآله‏ به على‏ علیه السلام‏ فرمود:

یا علی! لا یحلّ لأحد أن یجنب فی هذا المسجد غیری و غیرك؛

اى على! جز من و تو بر احدى حلال نیست كه در این مسجد جنب شود.

تِرمذى در ذیل این حدیث مى‏ نویسد:

على بن منذر مى‏ گوید كه به ضرار بن صرد گفتم: معناى این حدیث چیست؟

ضرار گفت: منظور پیامبر خدا صلى اللَّه علیه وآله‏ این است كه براى كسى جز من و تو حلال نیست كه با حال جنابت به این مسجد رفت و آمد كند.(۲)

حاكم نیشابورى نیز به سند خود این حدیث را نقل كرده است.

وى نقل مى‏ كند كه زید بن ارقم مى ‏گوید:

درِ خانه چند تن از اصحاب رسول خدا صلى اللَّه علیه وآله‏ به مسجد باز مى‏ شد.

روزى رسول خدا فرمود:

سدّوا هذه الأبواب إلّا باب علی؛

این درها- جز درِ خانه على- را ببندید.

زید مى ‏گوید:

مردم در این مورد شروع به گفت و گو و اعتراض كردند.

رسول خدا صلى اللَّه علیه وآله‏ برخاست و خدا را ستود و بر او ثنا گفت و فرمود:

أمّا بعد، فإنّی امرت بسدّ هذه الأبواب غیر باب علی، فقال فیه قائلكم.

واللَّه، ما سددت شیئاً ولا فتحته، ولكن امرت بشی‏ء فاتّبعته؛

من به بستن این درها جز در خانه على امر نمودم، برخى از شما به این مسئله اعتراض كردید.

به خدا سوگند! من [به رأى خود] نه درى را بستم و نه درى را گشودم؛ بلكه به كارى امر شدم و از آن فرمان پیروى كردم.

حاكم نیشابورى پس از نقل این حدیث مى ‏نویسد:سند این حدیث صحیح است‏(۳)

روزى عمر بن خطّاب اظهار داشت كه به على بن ابى طالب سه ویژگى عطا شد كه اگر یكى از آن‏ها به من عطا مى‏ شد، براى من محبوب‏تر از همه نعمت‏ هاى دنیوى بود.

گفته شد: آن‏ها چیستند؟

عمر گفت: ازدواج او با فاطمه دختر رسول خدا صلى اللَّه علیه وآله، سكونت او در مسجد همراه رسول خدا صلى اللَّه علیه وآله‏ - كه هر چه براى آن حضرت در آن مسجد حلال بود براى او نیز حلال بود- و سپردن پرچم در جنگ خیبر به وى.

حاكم نیشابورى پس از نقل این روایت مى‏ نویسد:

سند این حدیث گرچه بخارى و مسلم آن را نیاورده‏ اند ، صحیح است‏(۴)

بنابراین حدیث سد الابواب نیز به عنوان یکی از ادله افضلیت و برتری امیر مومنان بر سایر صحابه رسول خدا به شمار می رود.

پی نوشت ها:

(۱)صحیح تِرمذى: ۵/ ۴۱۰، كتاب مناقب، مناقب على بن ابى‏طالب علیهما السلام، حدیث ۳۷۵۳.

(۲)همان حدیث ۳۷۴۸

(۳)المستدرك: ۳/ ۱۳۵، كتاب معرفة الصحابه، ذكر مناقب امیرالمؤمنین على بن ابى طالب علیهما السلام، حدیث ۴۶۳۱.

(۴)همان: ۳/ ۱۳۵، حدیث ۴۶۳۲