حدیث منزلت که از جمله ادله شیعه در اثبات خلافت امام علی (علیه السلام) است
حدیث منزلت که از جمله ادله شیعه در اثبات خلافت امام علی (علیه السلام) است، در منابع معتبر اهل سنت همچون صحیح بخاری و مسلم آمده است:
« قال النبی (صلى الله علیه و سلم) لعلی: أما ترضى أن تكون منی بمنزلة هارون من موسى؟ [۱]
رسول خدا (صلّی الله علیه و آله) به امام علی (علیه السلام) فرمودند:
آیا نمیخواهی که برای من به منزله هارون برای موسی باشی؟» شیعه به استناد این روایت، همه مقاماتی که هارون نسبت به موسی (علیه السلام) داشت(بجز مقام نبوّت) را برای امام علی (علیه السلام) نسبت به پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) ثابت می داند که از جمله آنها، وزارت و خلافت است.
اشکالی که به این استدلال شده این است که:
«وَ هَذَا لَا یُوجب لَهُ فضلا على من سواهُ وَلَا اسْتِحْقَاق الْإِمَامَة بعده عَلَیْهِ السَّلَام لِأَن هَارُون لم یل أَمر نَبِی إِسْرَائِیل بعد مُوسَى عَلَیْهِمَا السَّلَام وَإِنَّمَا ولی الْأَمر بعد مُوسَى عَلَیْهِ السَّلَام یُوشَع بن نون...[۲]
این امر سبب فضیلتی برای علی (علیه السلام) بر دیگران و استحقاق امامت بعد رسول خدا (صلّی الله علیه و آله) نمی شود زیرا بعد موسی (علیه السلام)، هارون (علیه السلام) امور بنی اسرائیل را بعهده نگرفته است بلکه یوشع بن نون ولایت امر را بعهده گرفت...»
اما پاسخ این اشکال نیز واضح است چراکه هارون به نصّ قرآن شریک امر موسی و وزیر و خلیفه وی بوده است:
« وَ لَقَدْ آتَیْنا مُوسَى الْكِتابَ وَ جَعَلْنا مَعَهُ أَخاهُ هارُونَ وَزیراً. [فرقان/۳۵]
و به یقین به موسى كتاب عطا كردیم، و برادرش هارون را همراه او وزیرش گردانیدیم.»
و اگر بعد موسی (علیه السلام) هارون (علیه السلام) زنده بود قطعاً ولایت بنی اسرائیل به عهده وی بود.
اما وی در زمان موسی (علیه السلام) از دنیا رفت[۳].
بنابراین امام علی (علیه السلام) نیز طبق حدیث منزلت، خلیفه رسول خدا (صلّی الله علیه و آله) تعیین شده است و بعد رحلت پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) نیز زنده بوده و حقّ خلافت داشته است.
پی نوشت:
[۱]. بخاری، صحیح البخاری: ج ۳، ص ۱۳۵۹، ح ۳۵۰۳ ، بیروت: دار ابن كثیر.
[۲]. ابن حزم الأندلسی، الفصل فی الملل والأهواء والنحل: ج۴، ص۷۸، القاهرة: مكتبة الخانجی.
[۳]. ابن الأثیر، الكامل فی التاریخ: ج۱، ص۱۷۱، بیروت: دار الكتاب العربی، الطبعة الأولى، ۱۴۱۷ هـ.ق